سیستم مدیریت انرژی

موضوع توسعه پایدار  و تمایل جامعه‌ی بشری به حفظ منابع طبیعی به‌ویژه انرژی برای نسل‌های آینده و مشکلات ناشی از مصرف بی‌رویه‌ انرژی به‌خاطر تغییرات اقلیم و بیماری‌های ناشی از آلایندگی‌ها، سازمان‌ها را ناچار ساخته تا در هنگام اجرای فرآیندها و فعالیت‌های تولیدی و خدماتی خود، رویکرد منفعت‌طلبی صرف را مورد بازنگری جدی قرار دهند و مسایل مربوط به مصارف انرژی را نیز به عنوان مؤلفه‌های اثرگذار درنظر بگیرند.
گران‌شدن هزینه‌های استخراج منابع انرژی تجدیدناپذیر و به تبع آن قیمت سوخت و سایر صور انرژی، سازمان‌ها را مجبور کرده، روش‌های مرسوم در مصرف بی‌رویه از منابع انرژی را به دست فراموشی بسپارند. آنان ناچار شدند برای ارزان‌تر‌کردن محصولات و خدمات خود و بقا در بازار رقابت، کاهش مصرف انرژی و کارآیی انرژی را در سرلوحه‌ی کارهای خود قرار دهند.
سازمان هایی که بازده‌ی مالی حاصل از مدیریت اثربخش انرژی را درک می‌کنند، به طور مداوم در تلاشند تا عملکرد انرژی خود را بهبود بخشند و بدین نحو موفقیت خود را در کاهش مصرف و تقلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای با بهره‌وری انرژی تضمین کنند. در این میان اندازه و نوع سازمان مهم نیست ، عنصر مشترک همه‌ی آن‌ها تعهد به مدیریت موفقیت‌آمیز انرژی است.
سازمان های پیشرو برای ایجاد برنامه‌ی انرژی خود ، یک تیم اختصاصی انرژی با نام «تیم انرژی» یا «تیم بازنگری انرژی» و یا حتی «تیم مدیریت انرژی» تشکیل می‌دهند و از میان افراد این تیم  یک فرد را به عنوان «مدیر انرژی» انتخاب و منصوب می‌کنند. مدیریت ارشد سازمان می‌تواند از نظرات این تیم در نقش‌گیری راهبردها و خط‌مشی‌های سازمان برای توسعه محصول، تکمیل زیرساخت‌ها، انتخاب تامین‌کنندگان زنجیره‌ی تامین و مسایل از این دست بهره‌ی مناسب ببرد.
تیم انرژی با هم‌راهی و هم‌فکری مدیران و کارکنان بخش‌ها و واحدهای سازمان به شناسایی فرآیندها، فعالیت‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات انرژی‌بر اقدام و آن‌ها را فهرست می‌کند. استفاده‌ی انرژی (Energy use)، که همان کاربری از انرژی است (مثال برای روشنایی، جهت تولید بخار، به‌منظور ایجاد گرمایش یا سرمایش)، نوع حامل‌های انرژی مصرفی (گاز، الکتریسیته) و میزان مصرف انرژی (Energy consumption) هر کدام شناسایی می‌شوند.
با جداسازی آن دسته از مصارف که انرژی‌بری بیشتری را نشان می‌دهند، «مصرف انرژی بارز» (significant energy use) در فرآیندها، فعالیت‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات انرژی‌بر شناسایی و تعیین می‌شود. با این‌که هر حرکت و فعالیتی در جهت کاهش مصرف انرژی و یا بالابردن کارآیی انرژِی عملی شایسته است ولی به ‌شدت توصیه می‌شود که سازمان نخست منابع، جهت‌گیری‌ها، اهداف و برنامه‌ها را در موضوع بهینه‌کردن فرآیندها، فعالیت‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات انرژی‌بر با «مصرف انرژی بارز» معطوف دارد.
با تعیین اقدامات اصلاحی عملیاتی و رفتاری در اجرای فرآیندها و احیاناً تغییرات قابل اجرا در برخی از زیرساخت‌ها ، بهینه‌سازی‌ها به‌گونه‌ای نظام‌مند آغاز می‌شود، نتایج اقدامات در تناوب‌های مناسب مورد پایش و ارزیابی قرار می‌گیرند تا از اثربخشی اقدامات اطمینان حاصل شود. بهبود مستمر تکلیفی است که بی‌شک در پی هر سیستمی که بهترشدن را در دستورکار دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بدین نحو «تیم انرژی» با تعیین اهداف و تدوین برنامه برای ارزیابی مستمر و بهبود عملکرد انرژی، سازمان را در ارتقای مدیریت انرژی خود یاری می‌دهد. علاوه بر‌آن نقش تیم مذکور در ایجاد فرهنگ مدیریت انرژی در جای‌جای عملیات سازمان و در بین کارکنان حائز اهمیت ویژه است
یکی از شناخته‌ترین راه‌های استفاده از یک نظام اثربخش برای مدیریت‌کردن انرژی در سازمان، بهره‌گیری از استاندارد بین‌المللیISO50001  و اثبات اثربخشی آن با اخذ گواهینامه است که جدا از منافع مادی برای یک سازمان، تلاش او را به اصلاح رویکردش در صیانت از محیط‌زیست و از طریق بالابردن راندمان انرژی مصرفی، برای ذی‌نفع‌هایش به تصویر می‌کشد.