سیستم های مدیریت انرژی (ISO 50001) 

انرژی برای سازمان ها بسیار حیاتی است، اما اغلب هزینه های قابل توجهی هم برای سازمان ها و هم برای محیط زیست بدنبال دارد. انرژی عامل اصلی تغییرات آب و هوایی است و تقریباً 60٪ از انتشار گازهای گلخانه ای در جهان را تشکیل می دهد. با این وجود، مصرف انرژی در جهان همچنان در حال افزایش است و در 40 سال گذشته بیش از دو برابر شده است و پیش بینی می شود تا سال 2040، 30 درصد بیشتر شود. اقدام برای مدیریت بهتر مصرف انرژی، نه تنها به کره زمین کمک می کند، بلکه باعث صرفه جویی در هزینه سازمان ها و کل جامعه می شود. یک مطالعه نشان داد که اگر برای بهبود بهره وری انرژی و کاهش رشد کربن در بخش های صنعتی و ساختمان ها اقدامات بیشتری انجام شود، ما می توانیم بیش از 3.2 تریلیون دلار پس انداز مربوط به بهداشت عمومی داشته باشیم.

ISO 50001، سیستم مدیریت انرژی چیست؟

ISO 50001، سیستم مدیریت انرژی، ابزاری استراتژیک است که به سازمان ها کمک می کند تا:

• سیستم مدیریت انرژی را به کار گیرند و از انرژی خود به طور موثرتر و کارآمدتر استفاده کنند.
• مصرف انرژی خود را بهتر مدیریت کنند، بنابراین بهره وری را بهبود می بخشند.

سیستم مدیریت انرژی شامل توسعه و اجرای سیاست انرژی، تعیین اهداف قابل دستیابی برای استفاده از انرژی و طراحی برنامه های عملیاتی برای دستیابی به آنها و اندازه گیری پیشرفت است. این کار ممکن است شامل اجرای فناوری های جدید با بهره وری انرژی، کاهش اتلاف انرژی یا بهبود فرایندهای فعلی برای کاهش هزینه های انرژی باشد.
ایزو 50001 یک چارچوب شناخته شده برای توسعه یک سیستم مدیریت انرژی موثر در سازمان ها است. ISO 50001 مجموعه ای از الزامات را فراهم می کند که سازمان ها را برای موارد زیر توانا می سازد:

• تدوین سیاستی برای استفاده بهینه از انرژی.
• اهداف ثابت برای دستیابی به این سیاست.
• جمع آوری داده ها برای درک بهتر و تصمیم گیری در مورد استفاده از انرژی.
• اندازه گیری نتایج بدست آمده.
• مرور اثرگذاری سیاست.
• بهبود مداوم مدیریت انرژی.

مزایای ایزو 50001 برای سازمان ها:

• ISO 50001 برای کمک به سازمان ها در جهت بهبود عملکرد انرژی خود از طریق استفاده بهتر از دارایی های انرژی زا، طراحی شده است. عملکرد بهتر انرژی می تواند با استفاده حداکثری از منابع انرژی و دارایی های مرتبط با انرژی، منافع سریعی را برای سازمان ایجادکند، همچنین هزینه و مصرف را کاهش دهد.
• ISO 50001 توسط سازمان های کوچک و بزرگ در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. فواید آن می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال، برای برخی هدف کاهش اثرات زیست محیطی و افزایش شهرت است. و برای برخی دیگر، هدف کاهش هزینه ها و بهبود رقابت است.

ISO 50001 در عمل:

در زیر چند داستان موفقیت سازمان ها با استفاده از ISO 50001 آورده شده است:

•    هیلتون:

هیلتون، یکی از بزرگترین هتل های زنجیره ای در جهان، اولین شرکت هتلینگ جهانی بود که به دنبال ارتقا جامع پلتفرم اندازه گیری عملکرد مسئولیت شرکتی خود، گواهینامه استاندارد ISO 50001 را گرفت. میزان صرفه جویی قابل توجه بوده است به طوری که از شدت انرژی هیلتون 20.6 درصد و از شدت کربن آن 30.0 درصد نسبت به 2008 کاسته شده است.

•    An Garda Síochána:

نیروی پلیس ملی ایرلند با بیش از 16000 کارمند است. هنگامی که دولت ایرلند هدف بلند پروازانه خود را برای بهبود بهره وری انرژی 33 درصدی برای بخش عمومی تا سال 2020 را اعلام کرد، AGS یک سیستم مدیریت انرژی قوی را اجرا و گواهینامه ISO 50001 را دریافت کرد. از زمان شروع پروژه در سال 2009، AGS با كاهش استفاده از انرژی 11،307،142 دلار پس انداز كرده است و هم اكنون كارايی انرژی در عمليات روزمره پليس در نظر گرفته شده است.
 

نگاهی به آینده:

تعدادی دیگر از استانداردها و اسناد مربوط به خانواده ISO 50000 در حال حاضر در دست تدوین است:

• ISO 50008، مدیریت داده های انرژی ساختمان برای عملکرد انرژی- راهنمایی برای یک روش تبادل داده سیستمیک.
• ISO 50009، راهنمایی برای چندین سازمان که یک EnMS مشترک (ISO 50001) را اجرا می کنند.
• ISO 50021، مدیریت انرژی و صرفه جویی در مصرف انرژی- دستورالعمل های کلی برای انتخاب ارزیاب های صرفه جویی در انرژی.
• ISO 50044، ارزیابی صرفه جویی در انرژی- ارزیابی اقتصادی و مالی پروژه های صرفه جویی در انرژی.
• ISO 50045، دستورالعمل های فنی برای ارزیابی صرفه جویی در انرژی نیروگاه های حرارتی.
• ISO 50046، روش های کمی عمومی برای صرفه جویی در انرژی پیش بینی شده (PrES).
• ISO 50049، روش های محاسبه بهره وری انرژی و تغییرات مصرف انرژی در سطح کشور، منطقه و شهر: در ارتباط با صرفه جویی در انرژی و سایر عوامل.

منابع
1.    https://www.iso.org/files/live/sites/isoorg/files/store/en/PUB100400.pdf
2.    International Energy Agency (IEA), World Energy Outlook 2017: www.iea.org/weo2017