ايزو 19011 چيست؟

نویسنده: دکتر هومن محمدی تاریخ انتشار: 1399/12/17
646b160c-0647-4b56-8465-3de225ab1324.jpg
  • 592

با توجه به تغییراتی که در ویرایشهای جدید استانداردهای سیستمهای  مدیریتی ایجاد و از سال 2015 میلادی به تدریج در دنیا منتشر و توزیع شده است، بسیاری از سیستمهای مدیریتی به عنوان چکیده های کافی و مناسب از علوم مدیریتی محسوب می شوند که اطمینان از درست اجرا شدن این سیستمها خود نیاز به یک دانش و علم دارد، از آنجایی که ممیزی سیستمهای مدیریتی بهترین روش برای تضمین  اجرای این سیستمها محسوب می شود بنابراین سازمان بین المللی استاندارد راهنمایی برای اجرای ممیزیها به عنوان استاندارد ممیزی ISO19011 تدوین و در سال 2018 آن را به روز رسانی کرده است. 
ايزو 19011 چيست ؟ 
استاندارد ايزو 19011 یک  سيستم استاندارد  بين‌المللي است و در خصوص  مباحثي مانند مديريت ، برنامه ريزي ، اجراي مميزي و شرايط  انتخاب و انتصاب مميزان راهنمایی ارایه می دهد که  براي سيستم هاي مدیریتی از جمله مديريت كيفيت و مديريت محيط زیست، مدیریت  ایمنی و بهداشت شغلی، مدیریت تجهیزات آزمایشگاهی، مدیریت کیفیت تجهیزات پزشکی، مدیریت انرژی و .... کاربرد دارد.  به عبارت ديگر وظيفه ي ايزو19011 تهيه کردن راهنما براي مديريت سيستم هاي مميزي است . ايزو 19011 در کليه سازمان هايي که به هدايت مميزان داخلي و خارجي و يا مديريت برنامه مميزي نياز دارند قابل اجرا مي باشد. همچنين ارزيابي و تائيد صلاحيت مميزان در ممیزی های داخلی، شخص دوم و شخص ثالث نيز از کارکرد هاي ايزو 19011 است. استاندارد ايزو 19011 به منظور استاندارد سازي مميزي سیستمهای مدیریتی اقدام به ارائه يک مجموعه چهار قسمتي نموده است ، که در ادامه به آن ها اشاره خواهيم کرد:
•    ارائه روش صريح و شفاف به منظور  تعريف و توضيح سيستم هاي مميزي مديريت 
•    ارائه اصولي  براي مديريت در مورد برنامه ريزي براي  مميزي
•    ارائه اصولي براي شيوه‌هاي مميزي داخلي و خارجي 
•    ارائه راهکار هايي براي ايجاد انگيزه در مميزي کنندگان 
تفاوت اصلی ویرایش جدید استاندارد ISO19011 یعنی ویرایش 2018 نسبت به قبلی پرداختن به  ریسکهای فرآیند ممیزی سیستمهای مدیریتی است. 
از جمله نکات حائز اهمیت در ممیزی ها به خصوص ممیزیهای داخلی نحوه تهیه گزارشات ممیزی است و به دلیل اینکه گزارش ممیزی ها یکی از ورودیهای بازنگری مدیریت است، لازم است تا این گزارشات به گونه ای تهیه شود که میزان اثربخشی اجرای ممیزی ها در سازمان مشخص شود، موردی که در اغلب گزارشات ممیزی داخلی در نظر گرفته نمی شود و تنها به باز یا بسته بودن عدم انطباقهای ثبت شده حین  ممیزی در جلسات بازنگری مدیریت اکتفاء می شود. استفاده از استاندارد ISO19011 برای ممیزی ها  زمانی اهمیت بیشتری پبدا می کند که نکات مهم و کلیدی در خصوص نوع یافته های ممیزی و چگونگی اعلام آنها را در جلسات افتتاحیه و اختتامیه را مشخص می کند و یا مواردی که برای ارزیابی ریسکهای ممیزی از زمان برنامه ریزی تا اجرا و ارایه گزارش نهایی می دهد. 
ممیزی اثر بخش نمی تواند محقق شود، حتی اگر توسط متخصصان آموزش دیده با استفاده از تکنیک های اثبات شده و مطابق با استانداردهای پذیرفته شده در سطح بین المللی انجام شود. تحقیقات اخیر در خصوص ممیزیها، بر لزوم بررسی بیشتر مفهوم اثربخشی ممیزی و همچنین روشهای بهبود آن اشاره دارد. به طور خاص، قابلیت اطمینان و ریسک ممیزی  به عنوان دو مولفه مرتبط به اثربخشی ممیزی متمرکز هستند. اولین قدم در اثربخشی ممیزی تجزیه و تحلیل نتایج است، و سپس لیستی از اصول و معیارهای مربوطه برای اندازه گیری و بهبود این اثربخشی ارائه می شود. 
در آخر یادآور می شود  تسلط و پیاده سازی استاندارد ایزو ISO19011 نه تنها یک الزام بلکه یک نقطه قوت برای ممیزان در  اجرای یک ممیزی اصولی و حرفه ای به شمار می رود 
پاینده باشید 
هومن محمدی