۱۰ مزیت پیاده سازی سیستم مدیریت محیطی برای سازمان‌ها که باید بدانید

چرا باید سیستم مدیریت زیست‌محیطی را در سازمان خود پیاده‌سازی کنیم؟ اگر به‌تازگی با مفهوم مدیریت محیطی آشنا شده‌اید، حتما این پرسش را در ذهن دارید. البته اولین پاسخ، حفظ محیط زیست است، اما مسلما مزایای سیستم مدیریت محیطی به همین یک مورد ختم نمی‌شود! درک همین مزایاست که تفاوت بین اجرای آسان و مؤثر را با پیچیدگی‌های سازمانی رقم می‌زند. در این مقاله به مهم‌ترین مزایای استقرار سیستم مدیریت زیست محیطی می‌پردازیم تا کار شما را در این مسیر راحت‌تر کنیم.
بیشتر بخوانید: انواع سیستم های مدیریت محیط زیست + معرفی ۳ سیستم پرطرف‌دار

مزایای سیستم مدیریت محیطی چه هستند؟

سیستم مدیریت محیطی (EMS)، چهارچوبی است که به کسب‌وکارها، شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند از طریق بررسی و ارزیابی، و بعد هم بهبود فعالیت‌هایشان، به اهداف زیست‌محیطی خود دست یابند.
این بررسی و ارزیابی مدون و منسجم، در واقع فرصت‌های فوق‌العاده‌ای برای اجرای مؤثر و بهبود عملکرد زیست‌محیطی هر سازمانی ایجاد می‌کند.
البته نکته مهم اینجاست که سیستم مدیریت محیط زیست، سطح عملکرد زیست‌محیطی مشخصی را دیکته نمی‌کند، بلکه هر شرکت یا سازمانی می‌تواند اهداف ویژه خودش را تنظیم کند.
در ادامه این مقاله به ده مورد از مهم‌ترین مزایای سیستم مدیریت محیطی برای شرکت‌ها و سازمان‌ها اشاره می‌کنیم که مسلما برای سازمان‌های فعال در کشور ما هم مؤثر هستند.

۱. ریسک‌های زیست‌محیطی را به حداقل می‌رساند

کاهش ریسک‌هایی که فعالیت‌های سازمانی برای محیط زیست به وجود می‌آورند، اولین و واضح‌ترین مزیتی است که می‌توان در نظر گرفت.
البته ریسک‌های زیست‌محیطی در هر شرکت، صنعت و حوزه فعالیتی تفاوت دارند. تعیین این ریسک‌ها فرایندی دوقسمتی است که عبارت‌اند از:

• تعیین فعالیت‌هایی که کسب‌وکار انجام می‌دهد و ممکن است بر محیط زیست تأثیر بگذارند؛ و
• میزان تأثیری که می‌توانند داشته باشند یا دارند؛ یعنی باید به شدت و طول عمر آن‌ها هم توجه شود.

برای مثال، کسب‌وکارهایی را در نظر بگیرید که برچسب‌های تبلیغاتی بزرگی چاپ کرده و روی سردر یا پشت ویترین فروشگاه‌ها می‌چسبانند.
این مواد تبلیغاتی به‌طور معمول قابل‌بازیافت یا تجزیه زیستی نیستند، پس به سطل زباله رفته و در نهایت به محل دفن زباله اضافه می‌شوند.
اگر این کسب‌وکارهایی فقط یک فروشگاه داشته باشند، تأثیر بسیار کمی دارند، اما آن‌هایی را در نظر بگیرید که ده‌ها و صدها شعبه دارند، با فروشگاه‌های دیگری هم قرارداد دارند و در نهایت سالی هزاران برچسب غیرقابل‌بازیافت را به زباله‌ها اضافه می‌کنند!
در این میان بعضی کسب‌وکارهای بزرگ به‌سراغ جایگزینی برای این مواد تبلیغاتی رفته‌اند که امکان تجزیه زیستی دارد و بعد از پنج سال قرار گرفتن در معرض رطوبت، تجزیه می‌شود.
حالا تصور کنید همین گام به‌ظاهر کوچک، چه تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدتی بر محیط زیست می‌گذارد و آسیب‌ها را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

۲. به رعایت درست و دقیق الزامات قانونی کمک می‌کند

یکی از مهم‌ترین مزایای سیستم مدیریت محیطی و اجرای آن در سازمان‌ها، ایجاد چهارچوبی برای شناسایی و نظارت بر رعایت الزامات زیست‌محیطی در فعالیت‌های معمول است.
البته هر شرکت و سازمانی تمایل دارد پیش از اجرا و استفاده از سیستم مدیریت محیطی از قوانین جاری خودش پیروی نماید، اما خود این سیستم هم می‌تواند به حفظ انطباق کمک کند.
علاوه بر این‌ها، اجرای چنین سیستمی، نشان می‌دهد که این سازمان به محیط زیست اهمیت می‌دهد و چهارچوب اثبات‌شده‌ای برای رعایت الزامات قانونی و قراردادی دارد.

چقدر با دوره آموزشی مجازی ایزو ۱۴۰۰۱ (ISO14001:2015)​​​​​​​ آشنا هستید ؟ پیشنهاد می کنیم حتما صفحه آموزش مجازی این دوره در سایت ما رو مشاهده کنید و بیشتر با این دوره آموزشی آشنا شوید.

۳. ایجاد مزیت رقابتی، از مزایای سیستم مدیریت محیطی به حساب می‌آید

اگر درگیر فرایندهای مناقصه و قراردادهای معمول سازمانی باشید، حتما مدام با پرسش‌هایی درباره فعالیت‌های زیست‌محیطی سازمانتان روبه‌رو شده‌اید.
یکی از مهم‌ترین مزایای سیستم مدیریت محیطی همین است که می‌توانید به‌راحتی پاسخ چنین پرسش‌هایی را داده و نشان دهید که در قبال محیط زیست، مسئولیت‌پذیر هستید.
بسیاری از مشتریان و طرف‌های قراردادهای مناقصه و غیره، هنگام انتخاب کسب‌وکار یا تأمین‌کننده موردنظرشان، عملکرد زیست‌محیطی را در نظر می‌گیرند.
پس اگر بتوانید مدیریت زیست‌محیطی خوبی داشته باشید و عملکردتان را در این زمینه بهبود بدهید، مزیت رقابتی فوق‌العاده‌ای در بازارهای بین‌المللی کسب می‌کنید.

۴. تصویر کلی و اعتبار سازمان را بهبود می‌بخشد

همان‌طور که اشاره شد، امروزه ارائه گواهینامه‌های زیست‌محیطی، مانند ایزو ۱۴۰۰۱، از شروط اساسی شرکت در بسیاری از قراردادها و مناقصه‌هاست. پس داشتن چنین گواهینامه‌هایی، مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
اما حتی اگر الزام رسمی در این زمینه وجود نداشته باشد، بازهم بسیاری از مشتری‌ها و به‌طور کلی جامعه، به چگونگی برخورد شرکت‌ها و سازمان‌ها با محیط زیست حساس هستند.
مصرف‌کننده‌ها هر روز بیشتر از دیروز نگران عملکردهای زیست‌محیطی شرکت‌هایی هستند که محصولات و خدمات آن‌ها را استفاده می‌کنند.
یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان به آن‌ها نسبت به به مدیریت اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌هایتان، استفاده از سیستم مدیریت محیطی قابل‌اثباتی برای شناسایی و کنترل این اثرات است.
ایجاد و بهبود چنین تصویری از مزایای استقرار سیستم مدیریت زیست محیطی است که رابطه سازمان را با جامعه بهتر کرده و در نتیجه سهم بازار را افزایش می‌دهد.

۵. هزینه‌ها را بهتر و مؤثرتر کنترل می‌کند

واقعیت زندگی در اقتصاد جهانی امروز، آن است که همه شرکت‌ها تمایل دارند هزینه‌های خود را تا جای ممکن کاهش بدهند. شاید تعجب کنید، اما سیستم مدیریت زیست‌محیطی می‌تواند در این راه کمک کند.
اول اینکه استفاده از سیستم مدیریت محیطی برای شناسایی، کنترل و کاهش تعداد حوادث زیست‌محیطی، هزینه‌های مربوط به پاکسازی، جریمه، و جبران خسارت را برای شرکت کاهش می‌دهد.
دوم اینکه می‌توان از بهبود سیستم مدیریت زیست‌محیطی برای کمک به کاهش هزینه‌ها، با تلاش برای حفظ انرژی و مواد ورودی موردنیاز فرایندهای شرکت هم استفاده کرد.

۶. از مزایای سیستم مدیریت محیطی اینکه سرعت بهبود فرایندها را افزایش می‌دهد

عنصر «بهبود مستمر» که جزو الزامات گواهینامه‌های ایزو به حساب می‌آید، می‌تواند برای کمک به سازمان در حرکت از بهبودهای مختصر به‌سوی پیشرفت‌های بزرگ در فرایندها استفاده شود.
در واقع سازمان‌ها می‌توانند از طریق این فرایندهای سیستماتیک، تصویر عمومی خود را بهتر کرده و هزینه‌ها را کاهش بدهند.
ادامه این کار به کارمندان سازمان کمک می‌کند راه‌های جدیدتر و بهتری برای کاهش اثرات زیست‌محیطی یافته، و در استفاده از منابع و زمان صرفه‌جویی کنند.
وقتی انسان‌ها درگیر فرهنگی می‌شوند که از آن برای کار در جهت اهداف مشترک استفاده می‌کنند، آن را جدی‌تر می‌گیرند و تلاش بیشتری برایش می‌کنند.

۷. جابه‌جایی کارکنان را کاهش می‌دهد

بین کار برای شرکتی که به محیط اطراف خود توجه نشان می‌دهد و شرکتی که این کار را نمی‌کند، بیشتر مردم اولی را انتخاب می‌کنند.
کارکنانی که در بهبود فرایندهای شرکت نقش دارند، درگیر جنبه‌های دیگر آن هم می‌شوند. در واقع آن‌ها در تلاش برای کاهش آثار زیست‌محیطی شرکت دارند، و همین باعث افزایش تمرکزشان و در نتیجه حفظ کارکنان می‌شود.
مسلما حفظ کارمندان فعلی، آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر از جذب و آموزش کارکنان جدید است. بنابراین هر مقدار پولی که برای کمک به مشارکت بیشتر کارکنان خرج شود، کاهش هزینه‌ای در بخش استخدام و آموزش را به‌دنبال دارد.
توجیه هزینه انجام این بهبودها با تمرکز بر سایر مزایای سیستم مدیریت محیطی فراتر از ایدئال‌های ساده نظارت بر محیط زیست بوده و بیشتر بر مزایای استقرار سیستم مدیریت زیست محیطی در بلندمدت تمرکز دارد.

۸. از انرژی پایدار استفاده می‌کند

کسب‌وکار شما چقدر به منابع طبیعی متکی است؟ شاید ناوگانی از خودروهایی داشته باشید که از بنزین استفاده می‌کنند. حالا پرسش اینجاست که آیا امکان تعویض آن‌ها با خودروهای هیبریدی وجود دارد؟
یا شاید سرپرست‌های سازمانی، هنوز هم از هر سندی که برایشان ایمیل می‌شود، نسخه‌ای چاپ و بایگانی می‌کنند. اما مسلم است که سیستم‌های بدون کاغذ بهینه‌تر و مؤثرتر هستند.
شرکت یا سازمانی که در آن کار می‌کنید، چقدر آب و برق و گاز مصرف می‌کند؟ تصور کنید نصب مخزن آب یا استفاده از پنل‌های خورشیدی، چقدر می‌تواند باعث صرفه‌جویی در هزینه‌هایتان شود.
توصیه می‌شود رقبایتان را بررسی کنید. با اجرای چند بهبود مختصر در جهت استفاده از انرژی پایدار، می‌توانید برتری کسب کرده و جلوی افزایش هزینه‌ها را بگیرید و در نتیجه شانس بیشتری برای موفقیت بلندمدت داشته باشید.

۹. افزایش روحیه کارکنان از مزایای سیستم مدیریت محیطی است

شرکتی که در قبال محیط زیست مسئولیت‌پذیر است، محیط خوبی برای کار به حساب می‌آید. استفاده از سیستم مدیریت محیطی به کارکنان اطمینان می‌دهد که این شرکت کارش را به‌درستی انجام داده و می‌تواند کارکنانش را هم حفظ کند.
علاوه بر این، چنین شرکت یا سازمانی استعدادها و نخبه‌های بیشتری را به خود جلب کرده و فرایند استخدامی موفق‌تری هم دارد. پر در نتیجه روحیه کارکنانش بهتر از سایر شرکت‌هاست.
مزایای استقرار سیستم مدیریت زیست محیطی زیاد هستند. بسته به وضعیت فعلی‌تان در حوزه زیست‌محیطی، می‌توانید به‌دنبال دستیابی و حمایت از انطباق قانونی و بهبود عملکردتان باشید.
چنین رویکردی می‌تواند شانس جریمه یا پیگرد قانونی را کاهش داده و منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌ها، ایجاد تصویری قابل‌اعتماد از شرکت و جذب مشتریان بیشتری شود.

۱۰. نرخ موفقیت را هنگام اجرای تغییر بالا می‌برد

وقتی می‌خواهید بهبودهایی را انجام بدهید که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد،‌ مهم است که با اطلاعات و داده‌های درست و دقیق کار کنید. این داده‌ها عنصر کلیدی استانداردهای بین‌المللی هستند.
البته دلیل اصلی پیاده‌سازی سیستم مدیریت زیست‌محیطی با استفاده از الزامات ایزو ۱۴۰۰۱ و سایر استانداردهای بین‌المللی موجود، کمک به محیط زیست است، اما به هر حال بعضی شرکت‌ها ممکن است هزینه‌های موردنیاز برای اعمال تغییرات را بیش از اندازه بدانند.
وقتی این فعالیت‌ها را انجام می‌دهید، می‌توانید با ردگیری وضعیت پیشرفت، از طریق جمع‌آوری داده‌های درست، نرخ موفقیت در همان بار اول را تا حد زیادی افزایش بدهید.
در چنین شرایطی، حتی اگر ابتکار عمل را از دست بدهید، زودتر متوجه این موضوع خواهید شد. در نتیجه می‌توانید مشکلات را برطرف کرده و سریع‌تر پیشرفت کنید. همه این‌ها باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه هم می‌شوند.
حالا اگر با خواندن این مزایای جذاب، به استفاده از سیستم مدیریت محیطی به‌شکل مؤثر ترغیب شدید، خبر خوب اینکه شرکت بهمدام، با سال‌ها سابقه درخشان در این زمینه، آماده است تا شما را در اجرای هرچه بهتر سیستم‌های کارآمد یاری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید.

جمع‌بندی

کمک به حفظ محیط زیست، واضح‌ترین مزیت استفاده از سیستم مدیریت محیطی است. اما در این مقاله، به سایر مزایای استقرار سیستم مدیریت زیست محیطی از جمله افزایش اعتبار سازمان، کنترل هزینه‌های جاری، کاهش جابه‌جایی کارکنان و بالابردن روحیه آن‌ها در محیط کار اشاره کردیم.
حالا نوبت شماست! به نظرتان، کدام‌یک از ده مورد از مزایای سیستم مدیریت محیطی که به آن‌ها پرداختیم، مهم‌تر هستند و نقش پررنگ‌تری در موفقیت‌های سازمانی ایفا می‌کنند؟ لطفا نظر خود را پایین این صفحه، با ما و سایر خواننده‌های این مقاله به اشتراک بگذارید.

منابع :
advisera.com
businessbasics.com.au
epa.gov