الزامات ایزو ۹۰۰۱ چه هستند؟ + ۵ شرط برای گرفتن گواهینامه ایزو ۹۰۰۱

نویسنده: مدیر محتوا تاریخ انتشار: 1401/06/25
86b9d352-1bcf-43c1-aa7f-3ff2776f3d98.jpg
  • 0

پیاده‌سازی استاندارد ایزو ۹۰۰۱ پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد، اما طی چند ده سال گذشته، میلیون‌ها شرکت و سازمان موفق شده‌اند با دستیابی به شروط ایزو ۹۰۰۱ در فرایندهایشان، این گواهینامه بین‌المللی را دریافت کنند. شما هم اگر قصد دارید صاحب این استاندارد بین‌المللی بشوید، پیش از هر چیز، باید الزامات ایزو ۹۰۰۱ را برآورده کنید که در این مقاله با شما در میان می‌گذاریم.

الزامات ایزو ۹۰۰۱ چه هستند؟

برای دریافت گواهینامه ایزو، سازمان شما باید پنج شرط اساسی یا همان الزامات ایزو ۹۰۰۱ را داشته باشد. شروط ایزو ۹۰۰۱ عبارت‌اند از:

  1. سیستم‌های مدیریت کیفیت
  2. مسئولیت‌پذیری مدیریت ارشد
  3. مدیریت منابع
  4. تحقق محصول
  5. اندازه‌گیری، تحلیل و بهبود

در ادامه این مقاله بهمدام، تک‌تک این شروط ایزو ۹۰۰۱ را با ذکر جزئیات بررسی می‌کنیم. اگر در هر مورد پرسشی داشتید، می‌توانید زیر این مقاله، با کارشناس‌های زبده بهمدام مطرح کنید.

پیشنهاد دوره آموزشی: آموزش ایزو 9001 (ISO) برای مهندسین صنایع و مدیران

۱. سیستم‌های مدیریت کیفیت از شروط ایزو ۹۰۰۱ هستند

بنابر تعریف انجمن کیفیت ایالات متحده (American Society for Quality)، سیستم مدیریت کیفیت (Quality Management System) که به‌اختصار QMS نامیده می‌شود، «سیستمی رسمی است که فرایندها، رویه‌ها و مسئولیت‌ها را به‌منظور دستیابی به سیاست‌ها و اهداف کیفی، مستند می‌کند».

سیستم مدیریت کیفیت این فرصت را به شرکت‌ها می‌دهد که نیازهای مشتری‌هایشان را برآورده کرده و اثربخشی و کارایی خودشان را به‌طور مداوم بهبود بدهند.

سیستم مدیریت کیفیت به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا علاوه بر نیازهای مشتریان، نیازهای خودشان را هم شناسایی کرده و به آن‌ها رسیدگی کنند.

همه سیستم‌های مدیریت کیفیت در هر سطحی که استفاده شوند، عناصر مشابهی دارند که در جهت دستیابی به هدف کمک می‌کنند. این عناصر عبارت‌اند از:

  • خط‌مشی و اهداف کیفی
  • راهنمای کیفی
  • رویه‌ها، دستورالعمل‌ها و سوابق
  • مدیریت داده‌ها
  • سیستم‌ها و فرایندهای داخلی
  • تمرکز روی رضایت مشتری نسبت به بهبود کیفیت محصول
  • فرصت‌های بهبود
  • ممیزی‌ها و تحلیل‌های کیفی

۲. مسئولیت‌پذیری مدیریت ارشد از الزامات ایزو ۹۰۰۱ است

مهر تأیید رهبران سازمان یا تیم اجرایی بر پیاده‌سازی استاندارد ایزو ضروری است. آن‌ها ضمن تأیید، باید برای تأمین هزینه‌ها و همراه کردن همه ارکان سازمان همکاری کنند.

همه این‌ها سبب می‌شود که پذیرش و مسئولیت‌پذیری مدیریت ارشد، جزو شروط ایزو ۹۰۰۱ باشد. رهبران شرکت یا سازمانی که قصد اجرای ایزو ۹۰۰۱ را دارد، باید چنین شرایطی داشته باشند:

  • تعهد و تمرکز بر مشتری
  • خط‌مشی کیفی
  • اهداف کیفی
  • برنامه برای سیستم مدیریت کیفیت
  • مسئولیت‌ها، اختیارات و ارتباطات تعریف‌شده
  • بررسی مدیریت

۳. مدیریت منابع هم جزو شروط اجرای استاندارد است

اجرای ایزو هم درست مانند هر فرایند دیگری، به منابع مختلف سازمانی نیاز دارد و بدون تأمین منابع لازم، کار چندانی پیش نخواهد رفت.
مدیریت ارشد شرکت یا سازمان باید منابع لازم را برای کارکنانش در همه بخش‌ها فراهم کند؛ منابعی که به درک بهتر، پیاده‌سازی و حفظ الزامات ایزو ۹۰۰۱ کمک نمایند. مهم‌ترین منابع لازم عبارت‌اند از:

  • منابع زیرساختی
  • محیط کار
  • منابع انسانی
    • شایستگی
    • آگاهی
    • آموزش منابع انسانی

بیشتر بخوانید: هر آنچه باید از سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001) بدانید

۴. تحقق محصول، از الزامات ایزو ۹۰۰۱ است

این بخش از شروط ایزو ۹۰۰۱ تنها جایی است که شرکت‌ها و سازمان‌ها می‌توانند بعضی از الزامات ایزو ۹۰۰۱ را نادیده بگیرند!

برای نمونه، شرکت‌هایی که کار یا خدمات طراحی ارائه نمی‌کنند، می‌توانند از بخش‌های مربوط به الزامات طراحی بگذرند و تمرکز خود را صرف بخش‌های دیگر کنند.

سایر الزاماتی که شرکت‌ها باید برآورده نمایند تا بتوانند گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ بگیرند، مربوط به برنامه‌ریزی برای محصولات و خدمات بوده، و عبارت‌اند از:

  • تعیین و بررسی الزامات محصولات یا خدمات
  • طراحی و توسعه محصولات یا خدمات
  • فرایند خرید
  • ایجاد و عرضه محصولات یا خدمات
  • کنترل تجهیزات مورداستفاده برای نظارت یا اندازه‌گیری محصولات یا خدمات

۵. اندازه‌گیری، تحلیل و بهبود هم سایر شروط هستند

این بخش پایانی از الزامات ایزو ۹۰۰۱ ابزارهایی را تشریح می‌کند که برای درک میزان تأثیر سیستم مدیریت کیفیت و چگونگی ایجاد بهبود مستمر استفاده می‌شوند.

مرحله نظارت و اندازه‌گیری شامل این موارد است:

  • رضایت مشتری
  • حسابرسی داخلی
  • نظارت بر محصول و فرایندها

مرحله تحلیل و بهبود هم به این شرح است:

رهبران کسب‌وکار باید مستندات و گزارش‌های تحلیلی درباره کنترل محصولات و خدمات ناهماهنگ را بررسی کرده و راهکارهای کاربردی و مناسبی برای پیشگیری و اصلاح آن‌ها ارائه دهند.

جمع‌بندی

در این مقاله، با پنج شرط اصلی برای اجرای موفقیت‌آمیز استاندارد ایزو، از استقرار سیستم مدیریت کیفیت، تا بهبود مستمر، آشنا شدید. اگر قصد دارید گواهینامه خود را سریع‌تر بگیرید، باید این الزامات ایزو ۹۰۰۱ را جدی بگیرید.

اگرهم برای برنامه‌ریزی و اجرای ایزو ۹۰۰۱ در شرکت یا سازمان خود به کمک نیاز دارید، توصیه می‌کنیم با بهمدام تماس بگیرید. کارشناس‌های کاربلد این شرکت، تا امروز صدها شرکت و سازمان ایرانی را در مسیر گرفتن گواهینامه‌های مختلف خانواده ایزو یاری کرده‌اند. برای کسب اطلاعات بیشتر، همین الان با بهمدام تماس بگیرید.

منبع:

iso-9001-checklist.co.uk