همه آنچه درباره ایزو ۴۵۰۰۱ باید بدانید

نویسنده: مدیر محتوا تاریخ انتشار: 1401/07/17
a94acc74-a656-4078-bb4a-f3b2a6044015.jpg
  • 0

اجرای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی در سازمان، نیازمند استانداردهای درجه‌یکی مانند ایزو ۴۵۰۰۱ است که در سطح بین‌المللی شناخته‌شده باشند؛ و در عین حال تأثیر شگفت‌انگیزی بر اعتبار شرکت بگذارند. اگر شرکت یا سازمان شما می‌خواهد گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ بگیرد، یا از استانداردهایی مانند اسس ۱۸۰۰۱ به ایزو ۴۵۰۰۱ مهاجرت کرده، و از مزایای بی‌شمار آن بهره‌مند شود، این مقاله بلاگ بهمدام را تا انتها مطالعه کنید.

 

ایزو ۴۵۰۰۱ چیست و چه می‌کند؟

ایزو ۴۵۰۰۱ استانداردی بین‌المللی برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی است؛ و در هر شرکت و سازمانی، صرف‌نظر از اندازه، ماهیت و نوع آن قابل‌اجراست.

این استاندارد، راه‌حلی عملی در اختیار سازمان می‌گذارد تا ایمنی و سلامت کارکنان را بهبود داده، و از صدمات و بیماری‌های معمول کاری در محیط شرکت و سازمان جلوگیری نمایند.

اگر بخواهیم یک جمله در پاسخ ایزو ۴۵۰۰۱ چیست بگوییم، این استاندارد چهارچوبی برای بهبود ایمنی کارگران و کارکنان شرکت‌ها و سازمان‌ها در سرتاسر جهان ارائه می‌کند.

ایزو ۴۵۰۰۱ رویکرد ساختاری سطح بالایی ارائه می‌دهد که در سایر استانداردهای سیستم مدیریت ایزو، مثل ایزو ۹۰۰۱ (مدیریت کیفیت)، و ایزو ۱۴۰۰۱ (مدیریت محیط زیست) اعمال می‌شود.

در تهیه و تدوین این استاندارد، محتوای سایر استانداردهای بین‌المللی، مانند استانداردهای ملی، و همین‌طور استانداردها و کنوانسیون‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO) و دستورالعمل‌های اسس ۱۸۰۰۱ یا سازمان بین‌المللی کار مورد توجه قرار گرفتند.

بعد از پذیرش این استاندارد، سازمان‌ها باید الزامات خود را با سایر استانداردها هماهنگ کنند. این امر امکان هم‌سویی و ادغام با الزامات سایر استانداردهای سیستم مدیریت ایزو را در فرایندهای مدیریت کلی سازمان فراهم می‌کند.

حالا نگاهی به خلاصه اقداماتی می‌اندازیم که متخصصان ایمنی باید برای شروع اجرای ایزو ۴۵۰۰۱ در نظر داشته باشند.

پیشنهاد دوره آموزشی: آموزش الزامات سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی ISO 45001:۲۰۱۸

استاندارد ۴۵۰۰۱ چه ارتباطی با سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی دارد؟

اولین گام در پیاده‌سازی ایزو ۴۵۰۰۱ یا هر استاندارد مشابه دیگری، درک هدف و چگونگی سودمندی آن برای سازمان است.

متخصصان ایمنی با بینش عمیق‌تر درباره ارتباط سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (Occupational Health and Safety Management System) با ایزو ۴۵۰۰۱، می‌توانند این فرصت را برای سازمان‌ها فراهم کنند که به‌طور مداوم ریسک‌های بهداشتی و ایمنی موجود در محیط کار را شناسایی و کنترل نمایند.

آن‌ها احتمال وقوع حوادث کاری را کاهش داده، عملکردشان را به‌طور مستمر بهبود بخشیده و با قوانین ایمنی و بهداشت شغلی که در همه کشورهای جهان اعمال می‌شوند، تطبیق پیدا می‌کنند.

گام دوم، مرور سیستم فعلی است. برای درک اینکه ایزو ۴۵۰۰۱ چیست و چگونه با سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی تطبیق پیدا می‌کند، بررسی اینکه چه استانداردها و سیستم‌هایی در حال حاضر وجود دارند، بسیار مهم است.

گام سوم، مشارکت با ذی‌نفعان است. برای اجرای ایزو ۴۵۰۰۱، کارشناس‌های ایمنی باید اطلاعات کل سازمان را جمع‌آوری کرده، و به درک مناسبی از دیدگاه‌های متفاوت مردم درباره ریسک‌های ایمنی و سلامت برسند.

تعامل با رهبری سازمان و آموزش مدیریت ارشد درباره چرایی اجرای ایزو ۴۵۰۰۱ هم بسیار مهم است. کارشناسان ایمنی باید اثرات عملیاتی و مالی اجرای چنین سیستمی را برای مدیران تشریح کنند تا بتوانند تصمیم آگاهانه‌ای در این زمینه بگیرند.

گام چهارم، شناسایی اولویت‌ها و تعیین اهداف است. کارشناسان ایمنی، اولویت‌های مربوط به سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OHSMS) سازمان و همین‌طور اهداف ایمنی و عملکرد تجاری را برای دستیابی از طریق ایزو ۴۵۰۰۱ تعیین می‌کنند.

ایزو ۴۵۰۰۱ فرایندهای کسب‌وکارها را تسهیل می‌کند و معیارهایی مناسبی را برای اندازه‌گیری موفقیت سیستم‌ها و ایجاد تنظیمات لازم و بهبود آن‌ها در گذر زمان ایجاد می‌کند.

گام پنجم و آخر هم بهبود سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی است. در واقع با اجرای درست و پیروی از چهار گام اول، متخصصان ایمنی می‌توانند سیستمی درست کنند که عملکرد سازمان را در جهت اهداف و مقاصدی که برای بهبود مستمر ایمنی و عملکرد تجاری در کل سازمان شناسایی شده، کنترل کند.

 

ایزو ۴۵۰۰۱ چه مزایایی برای سازمان دارد؟

اجرای استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ می‌تواند تفاوت‌های بزرگی را در شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک تا بزرگ ایجاد کند. در این بخش نگاه کوتاهی به مزایای این استاندارد بین‌المللی می‌اندازیم.

سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی اگر مبتنی بر ایزو ۴۵۰۰۱ شکل بگیرد، سازمان‌ها را قادر می‌کند عملکردشان را به روش‌های زیر بهبود بدهند:

  • اجرای و توسعه خط‌مشی سیستم و هدف آن؛
  • کشف ریسک‌های سیستم و به حداقل رساندن اثرات بالقوه آن‌ها بر سازمان؛
  • ایجاد کنترل‌های عملیاتی برای مدیریت ریسک سیستم‌ها و الزامات قانونی آن‌ها، همراه با افزایش آگاهی در این زمینه؛
  • ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی و بهبود آن با انجام اقدامات مناسب؛
  • افزایش توانایی در پاسخ به مسائل مربوط به انطباق با مقررات؛
  • کاهش هزینه‌های کلی حوادث، خرابی‌ها و هزینه‌های اختلال در عملیات سازمانی.

با همه این مزایای جذاب و مزایای فراوان دیگری که در مقاله ویژه‌ای به آن می‌پردازیم، اگر شرکت یا سازمان شما گواهینامه اسس ۱۸۰۰۱ دارد، توصیه می‌شود برای حفظ اعتبار گواهینامه خود، به ایزو ۴۵۰۰۱ مهاجرت کنید.

اگر سازمانتان در کنترل ایمنی کارگران و ذی‌نفع‌ها جدی است، ایزو ۴۵۰۰۱ انتخاب فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: مزایای ایزو ۴۵۰۰۱ چه هستند؟ + ۱۰ مزیت جذاب و ۵ عیب قابل‌توجه!

اصول استاندارد بین‌المللی ۴۵۰۰۱ چه هستند؟

ایزو ۴۵۰۰۱ جایگزین اسس ۱۸۰۰۱ (OHSAS 18001) شده، و استاندارد بین‌المللی ایزو برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی به حساب می‌آید.

اصول اساسی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای ایزو ۴۵۰۰۱ از این قرار است:

  • مدیران و کارکنان باید از بهداشت و ایمنی شغلی آگاهی کاملی داشته باشند؛
  • ایزو ۴۵۰۰۱ بر مدیریت ریسک و توسعه مستمر تأکید دارد؛
  • عملکرد سازمان به‌طور مداوم ارزیابی می‌شود؛
  • در این ایزو، مفاهیم جدیدی مانند زمینه سازمانی، رهبری و دانش موردتأیید گنجانده شده است.

نکته مهم اینکه سازمان‌هایی که می‌دانند ایزو ۴۵۰۰۱ چیست و آن را اجرا می‌کنند، به این موارد نیاز دارند:

  • ساختار مدیریتی مناسب با اختیارات و مسئولیت‌های مشخص،
  • هدف مشخصی برای بهبود، با نتایج قابل‌اندازه‌گیری،
  • رویکرد سازمان‌یافته‌ای برای ارزیابی و کاهش ریسک.

در طی اجرای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی با این استاندارد بین‌المللی، شکست‌ها، اهداف و سیاست‌ها باید به‌طور مداوم ارزیابی شوند تا از بهبودها و مزایای تجاری آن اطمینان حاصل شود.

 

روش ایزو ۴۵۰۰۱ در مدیریت فرایندها چیست؟

ایزو ۴۵۰۰۱ روش‌هایی را در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد تا عملکرد ایمنی شغلی و بهداشتی خود را با اتخاذ اقدامات پیشگیرانه در جهت جلوگیری از صدمات کاری و فراهم نمودن محل کار ایمن و سالم بهبود ببخشند.

این استاندارد بر اساس چرخه دمینگ (Deming Circle) یا چرخه بابا (برنامه‌ریزی، انجام، بررسی، اقدام) شکل گرفته که در زبان انگلیسی با سرواژه PDCA (مخفف plan–do–check–act) شناخته می‌شود.

این چرخه در ایزو ۴۵۰۰۱ برای بهبود کیفیت محصول و فرایندهای سازمانی است و چگونگی استفاده از رویکرد پیشگیرانه یکسان برای مدیریت و بهبود سلامت و ایمنی کارگران را توضیح می‌دهد.

استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ بیشتر مبتنی بر فرایندهاست تا رویه‌ها؛ ضمن اینکه ریسک‌ها و فرصت‌های بهبود را شناسایی می‌کند.

روش‌شناسی مدیریت ایزو ۴۵۰۰۱ بر این اساس شکل گرفته است:

  • افزایش آگاهی از خطر سلامت و ایمنی مرتبط با کسب‌وکار،
  • توسعه سیاست‌ها و فرایندهای بهداشتی و ایمنی،
  • کنترل مدیریت ریسک‌های بهداشتی و ایمنی، و الزامات قانونی،
  • ارزیابی عملکرد بهداشتی و ایمنی سازمان، و اتخاذ رویکرد فعالی در جهت بهبود آن.

در نهایت اینکه اجرای موفقیت‌آمیز سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی مؤثر با استفاده از روش‌ها و الزامات ایزو ۴۵۰۰۱، باعث می‌شود شرکت‌ها و سازمان‌ها به‌عنوان محل امنی برای کار به رسمیت شناخته شوند.

 

جمع‌بندی

ایزو ۴۵۰۰۱ استانداردی بین‌المللی برای سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی است. پیاده‌سازی این استاندارد به‌طور کلی ۵ گام دارد که در این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم. اجرای استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ می‌تواند تفاوت‌های بزرگی را در شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک تا بزرگ ایجاد کند.

ایزو ۴۵۰۰۱ جایگزین اسس ۱۸۰۰۱ شده و بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی برای حفظ اعتبار گواهینامه خود، به ایزو ۴۵۰۰۱ مهاجرت می‌کنند. شما هم اگر می‌خواهید سراغ این استاندارد بین‌المللی بروید، توصیه می‌کنیم از تجربه و دانش کارشناس‌های شرکت بهمدام استفاده کنید تا با صرف کمتری وقت و هزینه، بیشترین بهبود ممکن حاصل شود.

 

منایع:

compliancequest.com

iso.org

hse.gov.uk