آیا بهبود کیفیت با ایزو ۹۰۰۱ امکان‌پذیر است؟ ۵ پاسخ غیرقابل انکار!

نویسنده: مدیر محتوا تاریخ انتشار: 1401/07/06
c77d2d2f-a9bf-4fee-8820-67893de87258.jpg
  • 0

اثربخشی ایزو ۹۰۰۱ ذهن خیلی از تازه‌واردها به این حوزه را به خود مشغول کرده است. آن‌ها می‌خواهند بدانند آیا بهبود کیفیت با ایزو واقعا امکان‌پذیر است، یا این‌ها فقط برای حفظ ظاهر هستند؟! بدون اینکه بخواهیم پیش‌فرض‌ها را در این زمینه تکرار کنیم، بیایید نگاه جزئی‌نگرانه و تحلیلی به آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان بیندازیم. در انتهای این مقاله، خودتان می‌توانید پاسخ مستدلی به این پرسش همیشگی بدهید.

آنچه در ادامه می‌آید، فقط مهم‌ترین آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان هستند.

۱. مشارکت رهبر کسب‌وکار، اثربخشی ایزو ۹۰۰۱

جدیدترین نسخه ایزو ۹۰۰۱ تأکید بیشتری بر نقش رهبری کسب‌وکار در اجرای سیستم مدیریت کیفیت دارد. در واقع مدیریت ارشد هر سازمانی، مسئولیت رهبری آن را با مسئولیت‌پذیری در قبال تأثیرگذاری سیستم بر عهده می‌گیرد.

اینکه مدیریت ارشد سازمان نسبت به اجرای ایزو ۹۰۰۱ تعهد داشته باشد، برای پیشبرد اهداف سیستم و در نهایت اثربخشی ایزو ۹۰۰۱ بسیار مهم است.

اگر اعضای هیئت‌مدیره یا مدیران سطح بالای سازمان نسبت به اجرای سیستم دچار تردید شوند، بذر تردید را در ذهن همه کارکنان سازمان هم می‌کارند. وقتی رهبر کسب‌وکار به تغییر اعتقادی نداشته باشد، از دیگران چه انتظاری می‌رود؟

رهبری پرشور و فداکار در واقع سنگ بنای بهبود کیفیت با ایزو به حساب می‌آید. وقتی مدیریت ارشد نقش فعالی را در این فرایند بر عهده می‌گیرند، دیگران تشویق می‌شوند همین کار را انجام بدهند.

با اجرای ایزو ۹۰۰۱ رویه‌های مشخصی در سازمان شکل می‌گیرد و همه ارکان سازمان، جایگاه خود را در سیستم می‌دانند. همه این‌ها با تعهد مدیریت ارشد شروع می‌شود.

پیشنهاد دوره آموزشی : آموزش صفر تا صد ایزو 9001 (ISO) سیستم مدیریت کیفیت

۲. خط‌مشی، اهداف و برنامه‌ریزی، آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان

اجرای ایزو ۹۰۰۱ در سازمان با الزامات و مستندات همراه است. شاید مهمترین این اسناد، خط‌مشی کیفیت و اهداف کیفی سازمان باشند.

خط‌مشی کیفیت ابزار ساده اما مؤثری است که در واقع واژه و مفهوم کیفیت را برای شرکت یا سازمان تعریف می‌کند.

نکته اینجاست که هیچ تعریف واحدی برای کیفیت در همه کسب‌وکارها و شرکت‌ها وجود ندارد. پس خط‌مشی کیفیت باید برای هر سازمانی منحصربه‌فرد بوده و بر اساس ارزش‌هایی باشد که از قبل داشته است.

اهداف کیفی هم باید با خط‌مشی کیفیت هماهنگ بوده، و قابل‌اندازه‌گیری باشند. این اهداف می‌توانند هر چیزی، از جمله کاهش زمان تحویل تا کاهش ضایعات باشند. فقط باید منطقی و مطابق تعریفی باشند که در خط‌مشی کیفیت دارید.

شما با این اسناد، ساختاری را برای سیستم مدیریت کیفیت تنظیم می‌کنید که بتواند بر اساس آن کار کند. در واقع با برقراری ارتباط با خط‌مشی و اهداف خود در سرتاسر سازمان، همه افراد را در تمام سطوح هماهنگ می‌کنید.

پس برای اجرای درست و اثربخشی ایزو ۹۰۰۱ باید هر کارمندی در مجموعه، خط‌مشی کیفیت را بشناسد، آن را درک کند، و با چگونگی اجرای آن آشنا باشد.

علاوه بر این، بررسی و به‌روزرسانی منظم خط‌مشی کیفیت و اهداف کیفی، به یافتن راه‌هایی برای بهبود مداوم سیستم فعلی منجر می‌شود.

هرچه بیشتر به معنای کیفیت برای کسب‌وکار و مشتریان خود توجه کنید، آن را به‌طور مؤثرتری عملی می‌کنید و از آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان بهره‌مند می‌شوید.

حین برنامه‌ریزی برای اهداف کیفیت سازمان، چیزهای زیادی درباره سیستم مدیریت کیفیت یاد می‌گیرید. این امر شما را قادر می‌کند تا بفهمید چه کاری باید انجام شود و به چه منابعی برای انجامش نیاز دارید.

ضمن آنکه متوجه می‌شوید چه کسی مسئول چه بخش‌هایی اهداف است، این اهداف چه زمانی تکمیل می‌شوند و چگونه می‌توان آن‌ها را ارزیابی کرد.

نگهداری این اسناد در قالب ایزو ۹۰۰۱ هم به داشتن ذهنیت بسیار کیفیت‌گرایی در سازمان منجر می‌شود. وقتی همه متوجه بهبود کیفیت با ایزو بشوند، روی کارهایی متمرکز می‌شوند که برای حفظ این کیفیت برتر باید انجام شوند.

 

۳. تفکر مبتنی بر ریسک، بهبود کیفیت با ایزو

ایزو ۹۰۰۱ سازمان‌ها را را ملزم می‌کند در سیستم مدیریت کیفیتشان ملاحظاتی را برای ریسک‌ها و فرصت‌ها هم در نظر بگیرند.

این رویکرد می‌تواند به جلوگیری از اشتباهات معمول و یافتن راه‌هایی برای بهبود کیفیت با ایزو کمک کند که شاید قبل از آن چندان واضح نبودند.

وقتی تفکر مبتنی بر ریسک جاری می‌شود، فعالانه سعی می‌کنید از مشکلات سیستمی، قبل از بروزشان جلوگیری کنید.

چنین طرز تفکری به شما اطمینان می‌دهد که سیستم مدیریت کیفیت به‌درستی عمل می‌کند. ضمن آنکه از آثار منفی جلوگیری کرده، یا آن‌ها را کاهش می‌دهد. در نهایت هم سیستم را مدام بهبود می‌بخشد.

تفکر مبتنی بر ریسک نه‌فقط به‌دنبال ریسک‌هایی است که باید به آن‌ها توجه کرد، بلکه فرصت‌های بهبود را جست‌وجو می‌کند تا کارها بهتر انجام شوند. با شناسایی فرصت‌ها می‌توانید شراکت‌های جدیدی ایجاد کرده یا محصولات جدیدی تولید کنید.

با الزام به به اتخاذ رویکرد مبتنی بر ریسک، فرهنگ فعالی برای کشف ریسک‌ها و فرصت‌ها در سازمان خواهید داشت. این فرهنگ به ثبات بیشتری در ایجاد محصولات و خدمات باکیفیت، و اطمینان و رضایت بیشتر مشتری منجر می‌شود.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد سیستم مدیریت کیفیت (Quality Management-ISO 9001)

۴. اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه، اثربخشی ایزو ۹۰۰۱

اجرای سیستم مدیریت کیفیت هم مانند اجرای هر سیستم جدید دیگری در سازمان، مسلما با مشکلاتی مواجه می‌شود. اما ایزو ۹۰۰۱ الزاماتی دارد که مشکلات مذکور را به حداقل رسانده یا رفع می‌کند.

با رویکرد تفکر مبتنی بر ریسک برای یافتن مسائل که پیش‌تر گفتیم، می‌توان مشکلات و مسائل جاری را در سریع‌ترین زمان ممکن اصلاح کرد یا حتی از آن‌ها جلوگیری نمود.

ایزو ۹۰۰۱ سه نوع حل مسئله را در دل خود دارد:

  • تصحیح: که اقدامی برای از بین بردن ناهماهنگی‌هاست.
  • اقدام اصلاحی: که علت اصلی ناهماهنگی را از بین می‌برند تا دیگر تکرار نشود.
  • اقدام پیشگیرانه: که علت ناهماهنگی‌های بالقوه را از بین می‌برد.

با اجرای ایزو ۹۰۰۱ در سازمان، تمرکز بیشتری روی اصلاح مسائل و مشکلات سازمانی و جلوگیری از تکرارشان در آینده خواهید داشت.

با این روش، می‌توانید قبل از اینکه برخی رویه‌ها و فرایندهای مشکل‌ساز از کنترل خارج شوند، آن‌ها را تصحیح کرده و جلوی آسیب‌های بعدی را در سیستم بگیرید.

ایزو ۹۰۰۱ مستلزم آن است که اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه مستند شده و به‌عنوان سوابق نگهداری شوند. با تأکید بر حل مسئله به‌عنوان یکی از آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان یا شرکت، تأثیر آن در اجرای سیستم مدیریت کیفیت به‌خوبی دیده می‌ؤود.

بهبود کیفیت با ایزو منجر به تولید محصولات یا ارائه خدمات با کیفیت بالاتر و در نهایت جلب رضایت مشتری‌ها می‌شود.

 

۵. بهبود مستمر، آثار ایزو ۹۰۰۱ بر سازمان

واقعیت این است که ایزو ۹۰۰۱ تمرکز زیادی روی بهبود مداوم سیستم مدیریت کیفیت برای برآوردن الزامات و حتی برنامه‌ریزی برای آینده دارد.

راه‌های زیادی هم برای بهبود کیفیت با ایزو ۹۰۰۱ وجود دارند. آن‌ها شواهد را طوری ارائه می‌دهند که مطمئن شوند همیشه همه‌چیز رو به جلو حرکت می‌کند.

با حفظ سوابق واضح درباره فرایندها و خروجی‌هایشان، درک خوبی از چگونگی عملکرد سیستم مدیریت کیفیت در سازمان خواهید داشت.

در واقع ایزو ۹۰۰۱ مستلزم بررسی منظم مدیریتی برای خروجی ها و شناسایی فرصت‌های بهبود در سیستم است؛ سیستمی که با استفاده از فناوری های جدید و عرضه محصولات جدید بهبود می‌یابد.

نکته مهم دیگر اینجاست که همیشه نیازهای آینده را پیش‌بینی کرده و راه‌هایی را برای برآوردنشان ابداع کنید تا مشتری‌ها راضی بمانند.

با چنین تأکیدی بر بهبود کیفیت با ایزو و ساختاری که مدام رو به جلو حرکت می‌کند، حتما بهترین کیفیت را برای محصولات و خدمات حفظ می‌کنید و بازدهی کسب‌وکارتان را تا جای ممکن بالا می‌برید.

بیشتر بخوانید: راهنمای کامل اجرای ایزو ۹۰۰۱ +۱۲ گام عملی تا دریافت گواهینامه

سایر راه‌های بهبود کیفیت با ایزو

علاوه بر راه‌های بالا برای بهبود کیفیت با ایزو ۹۰۰۱ که اثبات شده، سایر آثار ایزو ۹۰۰۱ بر وضعیت شرکت‌ها و سازمان‌ها عبارت‌اند از:

  • امکان تصمیم‌گیری بر اساس شواهد روشن،
  • بهبود و افزایش بهره‌وری سازمانی،
  • افزایش روحیه کارکنان،
  • اثبات تعهد به کیفیت،
  • کاهش هزینه‌های سازمانی،
  • جلب رضایت بیشتر مشتری‌ها.

 

در واقع با اضافه شدن گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ به مجموعه، از استاندارد خاصی برخوردار شده و شرایطی را به دست می‌آورید که اهمیت کیفیت را روی پیشانی همه سطوح و ارکان سازمان حک می‌کند.

 

جمع‌بندی

اجرای الزامات ایزو ۹۰۰۱ در کسب‌وکارها، به طیف گسترده‌ای از مزایای مختلف منجر می‌شود. اگر دنبال راهی برای بهبود کیفیت با ایزو و اثربخشی ایزو ۹۰۰۱ در سازمان خود هستید، شرکت بهمدام بهترین جا برای شروع است!

این شرکت با سال‌ها تجربه در مشاوره و اجرای سیستم‌های مدیریت کیفیت برای کسب‌وکارها و سازمان‌های ایرانی، آماده است تا همه توان و تجربه خود را در اختیار سازمان شما قرار بدهد تا هر چه سریع‌تر گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ گرفته و به اهداف نهایی خود برسید.

 

منبع:

iso-9001-checklist.co.uk